Sasakala Kungkang :: Dongeng

Dina hiji mangsa Batara Narada meunang paréntah ti Batara Guru, supaya ngumpulkeun sakabéh déwa anu jumlahna opat rébu opat ratus opat puluh opat supaya datang di tempat kumpulan. Paréntah éta tangtu teu diéngké-éngké ku Batara Narada, dina waktu nu teu sabaraha lilana sakebéh déwa geus kumpul minuhan tempat.

Batara Narada. “Oladala Adi Guru sadaya déwa tos kumpul, aya nu badé didugikeun ka aranjeuna? Ceuk Narada.

“Tangtu wé aya,” jawab Batara Guru terus manéhna nyaritakeun kajadian-kajadian anéh anu tumiba di Swarga Maniloka, danget ieu malah sababaraha waktu ka tukang remen aya sora gumuruh ti kajauhan.

“Ku aranjeun kadéngé éta sora téh? Ceuk batara Guru.

“Kawah Candradimuka ngagolak, éta tandana goréng, bakal aya kajadian di Swarga Maniloka, siap-siap waé.”

“Bakal aya kajantenan naon, Adi Guru? Ceuk Narada.

“Leres bakal aya kajantenan naon di Swarga Manikola ieu,” cek kabéh déwa.

“Nya éta anu kudu ku urang ditalungtik,” ceuk Batara Guru. Anjeunna maréntahkeun ka sakabéh déwa supaya nalungtik kayaan Swarga Manikloka.

Dina waktu Batara Narada reureuh, mangsana nalungtik kaayaan, ti kajauhan katingal aya hiji wanoja lulumpatan kawas kasieunan. Geuning wanoja éta téh Déwi Sri salah sahiji putri Batara Guru.

“Tulungan kaula, amprokkeun kaula ka Rama Guru,” cek Déwi Sri.

“Tenang geulis, sok jelaskeun heula naon sababna lulumpatan siga boda kasieun? Ceuk Narada.

“Raka Kaula Kala Gumarang ….,” ceuk Déwi Sri geumpeur.
“Anjeunna ngudag-ngudag kaula, pajar téh rék mihukum kula. Rék ngawin kula, atuh pisakumahaeun teuing dosana mun éta kalakuan ditedunan téh, pan kaula téh adinan, kedah kumaha abdi,” ceuk Déwi Sri payuneun Batara Guru.

Batara Guru ngahuleng sakedapan, nya anjeunna apal geuning éta pangna kawah Candaradimuka ngagolak téh.

“Éta kajadian teu meunang, ulah nepi kajadian, sabab teu meunang kawin jeung dulur pet ku hinis, dosa.” Ceuk Batara Guru.

Sakabéh déwa nu karumpul harita taya nu lémék. Jempé, ngadagoan kaputusan Batara Guru.

Barang Kala Gumarang datang ka payuneun Batara Guru ngudag adina, manéhna reuwas, sabab geus diriung ku para déwa.

“Geuning manéh téh Gumarang, teu boda pamilih nu bener, haté jeung pikiran manéh téh teu béda ti sato nu euweuh gunana, nu ukur ngabuan saréréa,” ceuk Batara Guru. Dak sakal, Kala Gumarang robah jadi sato anu bau, ngaranna kungkang. Nya nepi ka ayeuna kungkang mah bau kacida .*** (didongéngkeun: Mimin Suryati / Galura)